De 4 soorten vacatures die ik haat. Deel 2

Deel 2: De wolfsklem-vacature

In deel 2 van deze reeks zit het soort vacatures die ik onder de wolfsklem-vacature reken. Het gaat hier bijna uitsluitend over kleine bedrijven van vijf werknemers of minder, waarbij de branche niet echt een rol speelt maar waar er één constante is: de baas (meestal de oprichter) weet niet dat hij eigenlijk virtueel failliet is, of doet alsof op een dusdanig overtuigende manier, dat hij het zelf begint te geloven.

Als kandidaat voor zulke vacatures heb je de indruk dat je eindelijk werk gaat vinden, dat je weldra een job gaat hebben, ... deze Sirenezang is zeer gevaarlijk, want zulke jobs zijn niet alleen tijdelijk, ze brengen ook vaak andere ellende met zich mee (falingen, niet-uitbetaald worden, oplichting....)

Deze vacatures kan je tegenkomen op zowat alle plekken waar je gratis een vacature online kan zetten als werkgever: de VDAB (afval)databank, bevriende interimkantoren, zoekertjessites, ....
Vooral VDAB blinkt uit in dit soort verrotting ongescreened en ongefilterd aan de man te brengen.

Gratis bestaat wel bij zombie-bedrijven

Deze bedrijfsleiders denken dat ze door een gratis advertentie, want dat is het, opeens de reddende engel uit de hemel zullen zien neerdalen: een "goeie kloot" die hun zaak gaat redden of op z'n minst paar maanden respijt geeft.

Ze hebben dan bijvoorbeeld door wanbeleid de afgelopen jaren enkele sleutelfiguren uit hun organisatie verloren of hebben expertise laten vertrekken uit ondoordachte besparingswoede of nog erger: de kerntaken zijn nooit up-to-date gehouden met de huidige marktomstandigheden. Waardoor het zakencijfer alsmaar daalt zonder dat er iets aan de kern van het probleem wordt gedaan.

Men moet dan bijvoorbeeld een order voor een middelgrote klant opleveren voor een bepaalde datum, en door personeelstekort lukt dat niet. Men schrijft snel-snel een te-goed-voor-woorden vacature uit om iemand te vinden die hen kan helpen de oplevering toch nog waar te kunnen maken.
Op zich ok,... ware het niet dat door de vele andere problemen in zulke bedrijven je als werknemer nooit deftig wordt ingewerkt, geen middelen hebt en misschien zelfs pas betaald zult worden met het geld dat die ene klant nog moet ophoesten... (ik geef maar een aantal voorbeelden uit de praktijk)

Deze zaken zijn op sterven na dood, maar zijn nog steeds vrij om een vacature te plaatsten (in mijn opinie is dit een enorme nalatigheid van diegenen die systematisch de vacaturemarkt blijven bevuilen met dit soort gedoe). VDAB telt dit soort "werk" mee als zijnde openstaande betrekkingen, waardoor het lijkt alsof er daar job is. Dit gaat trouwens ook ten kost van de echte KMO, die echt op zoek is naar een echte goeie, werknemer, en daar ook geen foute bedoelingen mee heeft.

In feite stap je als werknemer die ingaat op zulke vacature regelrecht in een wolfsklem.
Je zit namelijk min of meer vast in een verhaal, waar je waarschijnlijk met volle moed aan begint (deze kleine bedrijven stralen meestal toch enige charme uit, waardoor je misschien niet meteen door hebt dat je in zo'n wolfsklem zit). Om daarna met je ene voet vast te hangen aan dat bedrijf en stilaan alle boze beesten en jagers uit het bos op je af te zien komen (tijdsgebrek, stress, late betalingen....)

Na een tijdje echter, zal je merken dat je job niet ten volle kan uitgevoerd worden, je enige verbeteringen niet eens kan doorspelen aan je baas, of dat je op weerstand stuit die eigenlijk voortvloeit uit het gebrek aan kennis en cash.
Meer nog, zulke vacatures en jobs zorgen er voor dat je op je CV ook weer tijd bent aan't verdoen. Tijd die je beter had besteed aan andere, nuttige zaken.

Hoe herken je ze?

De wolfsklem-vacature is niets meer dan een noodkreet, een strohalm voor zulke kleine bedrijven, ze "gaan nog eens proberen" om iemand te vinden... misschien dat de zakencijfers tegen dat die nieuwe gaat lopen ook wel beter worden. De wanhoop van zulke vacatures is meestal af te lezen aan de ouderwetse bewoordingen (de baas stelt deze immers mee op, samen met een vdab consulente of een interim-kantoor bediende... ), de job wordt systematische beter voorgesteld dan ze is, er worden enkel positieve bewoordingen gebruikt, verloning wordt angstvallig tot het aller-laatste moment totaal niet besproken en vooral: men stelt de organisatie meer professioneel en groter voor dan ze is.

Wanneer je goed op let, kan je deze vacatures ontmaskeren door je ogen en oren goed open te trekken. Een gezonde KMO gaat klanten hebben, zal impact en groei kunnen aantonen, of op z'n minst kunnen laten zien wat er reilt en zeilt. Een zombie-kmo gaat daarentegen enkel beloftes maken, zich verontschuldigen (ook verborgen) en allerlei contradicties veroorzaken.

Een voorbeeldje; een KMO waar ik ging solliciteren zat in een tak van de IT die op sterven na dood was. Ze hadden dit echter weten te camoufleren in de vacatures zelf. Eens ik met de baas van het bedrijfje sprak, kon hij niet zeggen welke technologiëen hem bedreigde, wat ze er konden tegen beginnen inzake meerwaarde, en kon hij zelfs niet uitleggen waarom de job open stond (ik vraag altijd naar wat er met "de vorige" is gebeurd...)

Dat, gecombineerd me de compleet aftandse apparatuur en de angstige blikken van de weinige werknemers die er rondliepen, zegde me genoeg... ik zat in een wolfsklem.
Tot overmaat van ramp begon de baas in kwestie te pochen over de bedrijfswagens... wat meteen een afknapper is bij mij. Men gaat er dan van uit dat men iemand tegenover zich heeft die nog met de jaren '80 mentaliteit zit, waarbij hij op een mesthoop zou willen werken wanneer hij maar een mooie wagen onder z'n kont krijgt....

Conclusie

Een wolfsklem-vacature is vooral hatelijk omdat het in feite geen vacature is, maar een vrije plaats op de Titanic, ... terwijl hij al aan't zinken is. Het is een kwestie van zelf de ijsberg op te merken en het gat in de romp, en niet de muziek die nog speelt op het dek.